Συμβόλαιο:
Είναι μια γραπτή συμφωνία μεταξύ των συμβαλλομένων μερών. Σκοπός του συμβολαίου είναι να καταγραφούν με λεπτομέρειες οι δηλώσεις και οι συμφωνίες των συμβαλλομένων. Με συμβόλαιο συστήνονται, μεταβιβάζονται, αλλοιώνονται ή καταργούνται εμπράγματα δικαιώματα επί ακινήτων.
Κάθε συμβόλαιο περιέχει τα πλήρη στοιχεία της ταυτότητας των συμβαλλομένων, αποτυπώνει την περιγραφή του ακινήτου με αναφορά σε τοπογραφικά διαγράμματα και περιγράφει στοιχειωδώς την αποτύπωση του στο χώρο, τους γείτονες καθώς και την ιστορική παράθεση της διαδοχής των τίτλων ιδιοκτησίας.
Τέλος καταγράφει τις κάθε είδους συμφωνίες των συμβαλλομένων και κυρίως τις οικονομικές.
Συμβάσεις:
Που έχουν αντικείμενο τη σύσταση, μετάθεση, αλλοίωση ή κατάργηση εμπράγματων δικαιωμάτων πάνω σε ακίνητα απαιτείται να γίνονται ενώπιον συμβολαιογράφου (AK, άρθρο 369). Το συμβόλαιο αγοραπωλησίας περιγράφει διεξοδικά την ιδιοκτησία και το νομικό καθεστώς αυτής.
Η μεταβίβαση του ακινήτου συντελείται με τη μεταγραφή του συμβολαίου αγοραπωλησίας στο οικείο Υποθηκοφυλακείο ή/ και Κτηματολογικό γραφείο. Κατά τη σύνταξη συμβολαιογραφικού εγγράφου για τη σύσταση ή μεταβίβαση εμπράγματου δικαιώματος συντελούνται δύο δικαιοπραξίες:
- μια ενοχική (η δημιουργία της υποχρέωσης για συγκεκριμένη παροχή από τον οφειλέτη) και
- την εμπράγματη (που αφορά τη σύσταση ή τη μεταβίβαση του ίδιου του δικαιώματος).
Με την πρώτη (ενοχική) δεν επέρχεται καμιά μεταβολή στο εμπράγματο δικαίωμα, με τη δεύτερη (εμπράγματη) επέρχεται η άμεση μεταβολή με τη οποία εκπληρώνεται η υπόσχεση που δόθηκε στην πρώτη.
Τα μέσα με τα οποία αποτυπώνονται τα δικαιώματα επί ακινήτων στην Ελλάδα είναι τα εξής:
Συμβολαιογραφική Πράξη:
Είναι το συμφωνητικό μεταβίβασης δικαιώματος που συντάσσεται από το συμβολαιογράφο και συνιστά δημόσιο έγγραφο(τύπος).
Προσύμφωνο:
Είναι η σύμβαση με την οποία τα μέρη αναλαμβάνουν την υποχρέωση να συνάψουν ορισμένη σύμβαση και υπόκειται στον τύπο που ο νόμος ορίζει για τη σύμβαση που πρέπει να συναφθεί.
Ειδικότερα για τα ακίνητα είναι η συμβολαιογραφική πράξη με την οποία δύο συμβαλλόμενα μέρη συμφωνούν και αναλαμβάνουν την υποχρέωση να προβούν στη σύναψη οριστικής σύμβασης μεταξύ τους υπό την αναβλητική αίρεση της επέλευσης ενός γεγονότος ή μέσα σε προβλεπόμενη ρητά προθεσμία και με τους όρους που προβλέπονται στο προσύμφωνο.
Στις περιπτώσεις δε που δίνεται ορισμένη προκαταβολή στα πλαίσια μίας σύμβασης, η προκαταβολή από μόνη της δεν θεωρείται «αρραβώνας», εφόσον δεν υπάρχει ορισμένη «αρραβωνική» σύμβαση (ΑΚ, άρθρα 402, 403).
Η αρραβωνική σύμβαση
Είναι η σύμβαση στο πλαίσιο της οποίας, ο ένας συμβαλλόμενος δίνει στον άλλο ένα χρηματικό ποσό, με τη συμφωνία ότι αν ο δότης δεν εκπληρώσει την οφειλόμενη από την κύρια σύμβαση παροχή του θα το απωλέσει, ενώ αν ο αντισυμβαλλόμενός του δεν εκπληρώσει υπαιτίως, θα υποχρεωθεί να του επιστρέψει το δοθέν στο διπλάσιο για την κάλυψη της ζημίας από τη μη εκτέλεση της σύμβασης.
Σύσταση Οριζοντίου Ιδιοκτησίας
Η Σύσταση Οριζοντίου Ιδιοκτησίας (ΣΟΙ) αποτελεί μια σύνθετη μορφή συμβολαίου, η οποία κατοχυρώνει και περιγράφει ταυτοχρόνως περιουσιακά δικαιώματα πολλών προσώπων επί διαφορετικών και διακριτών μεταξύ τους ιδιοκτησιών.
Συντάσσεται, είτε για υπάρχοντα πολυώροφα οικοδομήματα, είτε για εκείνα που πρόκειται να ανεγερθούν. Στη ΣΟΙ περιλαμβάνονται εκτός από τη λεπτομερής περιγραφή του ακινήτου (τοποθεσία, έκταση, γειτονικές ιδιοκτησίες), και η περιγραφή καθεμίας από τις δημιουργούμενες οριζόντιες ιδιοκτησίες (επιφάνεια, σύνορα, εσωτερικοί χώροι), η αναλογία της σε χιλιοστά επί του οικοπέδου και των κοινοχρήστων χώρων και επί των συνολικών δαπανών.